KRİPTO VARLIKLAR MİRASA KONU EDİLEBİLİR Mİ? HACZEDİLEBİLİR Mİ? ŞİRKETTE SERMAYE OLARAK KULLANILABİLİR Mİ?
Kripto varlıkların mirasa konu edilip edilmeyeceği hususunda 29.09.2020 tarihinde yayınlanan yazı ile Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan açıklama ile ölüm tarihi itibariyle TL cinsinden kripto varlık tutarının veraset ve intikal vergisi ödemesi yapılmak sureti ile kripto para sisteminde bulunan tutarın mirasçılara ödenebileceği belirtilmiştir.
“Konu: Mirasçılara Bitcoin Varlığı Karşılığında Ödenecek Tutarın Veraset ve İntikal Vergisi Yönünden Değerlendirilmesi Hk. Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, muris …’ya ait …A.Ş. hesabında bulunan Bitcoin varlığının toplam değerinin mirasçılar tarafından veraset ve intikal vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi ve tahakkuk edecek verginin ödenmesi halinde ilişik kesme belgesinin verilmesi gerekmekte olup, mirasçılarca beyanname verilmemesi durumunda ise daha sonra ödenecek vergiye mahsuben … A.Ş. tarafından (yüzde beş) %5 oranında tevkifat yapıldıktan sonra kalan miktarın mirasçılara ödenmesi mümkün bulunmaktadır. Ayrıca, tevkif edilen paranın en geç bir hafta içinde en yakın vergi dairesine yatırılması ve durumun tarha yetkili vergi dairesine bildirilmesi gerektiği tabiidir.”
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Sayı : 60938891-120.01.02.09[GVK: 3-1]E.33826 23.09.2020 T.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun madde 82 hükmünde haczi caiz olmayan mallar ve haklar, madde 83 hükmünde ise kısmen haczi caiz olan şeyler düzenlenmiştir. Günümüzde bankalar nezdinde bulunan malvarlıkları cebr-i icra yoluyla haczedilebilmektedir. Bu durum ilgili kripto para sistemine, trading platformuna İİK madde 89/1 haciz ihbarnamesi gönderilerek kripto para sisteminde yer alan malvarlığına haciz şerhinin eklenmesi ile mümkün olabilecektir. Söz konusu meblağın TL cinsi olarak bulundurulması halinde direkt olarak bulunan meblağın, kripto cinsinden bulunması halinde ise TL cinsine çevrilerek haczi gerçekleştirilebilecektir. Bu hususta İstanbul 14. İcra Müdürlüğü tarafından emsal bir işlem hali hazırda gerçekleştirilmiş olup, 5 Mart 2021’de borçlunun kripto paralarına haciz işlemi uygulanmasına yönelik karar verilmiştir. Söz konusu kripto para borsası tarafından borçlunun hesabına bloke konulmuştur. Borçlu tarafından yapılan itiraz (şikayet davası) neticesinde İstanbul İcra Hukuk Mahkemesi tarafından “Her ne kadar davacı, kripto paraların haczedilmeyeceğini iddia ederek şikayetçi olmuş ise de bu tür paraların da emtia ve menkul kıymetler kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, bir çeşit dijital döviz veya sanal para olarak kabul edildiği, dolayısıyla haczedilebileceği anlaşıldığından şikayetin reddine dair karar verilmiştir.” Şekilde karar verilmiştir. Dolayısı ile kripto varlıkların haczedilebileceği hususu açıklığa kavuşmuştur.
Türk Ticaret Kanunu’nun madde 127/1 hükmünde kanunda aksine hüküm olmadıkça sermaye olarak konulabilecekler düzenlenmiştir. Sermaye üç gruba ayrılmakta olup nakdi sermaye, ayni sermaye ve emek ve fikir sermayesi olarak gruplandırılmaktadır. Para, alacak, kıymetli evrak ve sermaye şirketlerine ait paylar, Fikri mülkiyet hakları,Taşınırlar ve her çeşit taşınmaz,Taşınır ve taşınmazların faydalanma ve kullanma hakları, Kişisel emek, Ticari itibar, Ticari işletmeler, Haklı olarak kullanılan devredilebilir elektronik ortamlar, alanlar, adlar ve işaretler gibi değerler, Maden ruhsatnameleri ve bunun gibi ekonomik değeri olan diğer haklar, Devrolunabilen ve nakden değerlendirilebilen her türlü değer olarak belirtilmiştir.
Malvarlığı değeri olarak kabul edilen ve yatırım amacı ile kullanılan kripto paraların sermaye olarak ticari şirketlerde ayni sermaye olarak kullanılabilmesinin mümkün olacağı düşüncesindeyiz. TTK ya da diğer kanunlarda bu duruma engel teşkil edebilecek bir düzenleme bulunmaması bu durumu desteklemektedir. Bu durumda sermaye olarak kullanılan kripto paralara ayni sermayeye ilişkin kanun hükümleri uygulanması yerinde olacaktır.
AV. ONUR GÜNDÜZ
GÜNDÜZ & PARTNERS
KURUCU ORTAK